Sejarah Nusantara

Sejarah Nusantara adalah peristiwa-peristiwa dan kerajaan-kerajaan yang berdiri di Nusantara atau Dunia Melayu sebelum penubuhan Malaysia, Singapura, Brunei, Filipina, dan Republik Indonesia. Umumnya, sejarah rantau ini dibahagikan kepada zaman purba atau prasejarah, zaman kerajaan Hindu Buddha, zaman kerajaan Islam dan akhirnya zaman kolonial. Selepas zaman kolonial, Nusantara berpecah kepada beberapa negara iaitu Brunei, Filipina, Indonesia, Malaysia,Singapura dan Timor Timur.

Isi kandungan  [sorokkan]  1 Zaman prasejarah 2 Kerajaan Hindu/Buddha (0-1500) 3 Kerajaan Islam (1500 - sekarang) 4 Zaman penjajahan Eropah 5 Rujukan 6 Lihat juga 7 Pautan luar

[sunting] Zaman prasejarah

Penghijrahan manusia purba masuk ke wilayah Nusantara terjadi antara 100,000 - 160,000 tahun yang lalu sebagai sebahagian penghijrahan "keluar dari Afrika". Selanjutnya, kira-kira Abad ke-20 SM, 2000 SM, penghijrahan besar-besaran masuk ke Kepulauan Nusantara dilakukan oleh ras Austronesia dari Yunnan dan mereka menjadi nenek moyang kepada suku-suku di wilayah Nusantara barat. Mereka datang dalam dua gelombang, iaitu sekitar tahun 2500 SM dan 1500 SM.
Bangsa nenek moyang ini telah memiliki peradaban yang cukup baik. Mereka faham akan cara bertani yang lebih baik, ilmu pelayaran bahkan astronomi. Mereka juga sudah memiliki sistem tata pemerintahan sederhana serta memiliki pemimpin (raja kecil). Ketibaan pendatang-pendatang dari India pada abad-abad akhir sebelum masihi memperkenalkan sistem tata pemerintahan yang lebih maju (kerajaan) kepada mereka, dengan Dewawarman merupakan orang pertama yang memperkenalkan model tata pemerintahan yang lebih maju itu. Dewawarman juga melanjutkan dan memajukan wilayah kekuasaan di bawah Aki Tirem.

[sunting] Kerajaan Hindu/Buddha (0-1500)

Ketika awal tarikh Masihi, Nusantara diperintah oleh beberapa kerajaan Buddha dan Hindu. Agama-agama dharma ini disebarkan oleh pedagang-pedagang India yang belayar ke Nusantara. Kerajaan Hindu pertama di Nusantara, mengikut catatan pedagang India ialah kerajaan Jawa Dwipa di pulau Jawa yang wujud sekitar 200 SM. Manakala, mengikut Prasasti Yupa, kerajaan tertua di nusantara ialah Kerajaan Kutai^[1] yang bertarikh 400 SM.
Pada kurun ke 7 hingga kurun ke 14, terdapat dua kerajaan besar iaitu kerajaan Srivijaya dan kerajaan Majapahit. Kerajaan Srivijaya merupakan kerajaan pertama yang berjaya menyatukan Nusantara dan membentuk acuan budayanya. Ini diikuti dengan kerajaan Majapahit dari Jawa. Pengaruh Hindu ini bertahan sehingga abad ke 14 apabila Islam mula memasuki Nusantara menerusi Sumatra.

Sumatera Kerajaan Srivijaya Kerajaan Keritang Kerajaan Melayu Jambi/Kerajaan Dharmasraya/Kerajaan Melayu Lama - Jambi Kerajaan Sekala Brak

Semenanjung Melayu Kerajaan Gangga Negara Kerajaan Langkasuka Kerajaan Pan Pan Kerajaan Kedah Tua Kerajaan Chi Tu/Kerajaan Tanah Merah

Jawa Kerajaan Salakanagara Kerajaan Tarumanagara Kerajaan Sunda Galuh Kerajaan Isyana Kerajaan Kalingga Kerajaan Mataram Kuno (Hindu) Kerajaan Medang Kerajaan Kahuripan Kerajaan Kediri Kerajaan Kanjuruhan Kerajaan Janggala Kerajaan Jawa Dwipa Kerajaan Singhasari Kerajaan Majapahit Kerajaan Pajajaran Kerajaan Blambangan Kerajaan Sailendra Kerajaan Sanjaya

Borneo Kerajaan Kutai Kerajaan Po Ni Kerajaan Banjar Kerajaan Negara Daha Kerajaan Negara Dipa Kerajaan Tanjung Puri Kerajaan Nan Sarunai Kerajaan Kuripan

Vietnam

1. Kerajaan Champa

[sunting] Kerajaan Islam (1500 - sekarang)

Islam mula menapak di Nusantara sekitar kurun ke 11 menerusi Sumatra apabila kerajaan Pasai memeluk agama Islam. Penyebaran awal Islam di Nusantara dilakukan pedagang-pedagang Arab, Cina, India dan Parsi. Selepas itu, proses penyebaran Islam dilakukan oleh kerajaan-kerajaan Islam Nusantara melalui perkahwinan, perdagangan tempatan dan peperangan.
Pada kurun ke 14, Kesultanan Melaka berkembang menjadi pusat penyebaran Islam di Nusantara. Setelah kejatuhan Melaka, pusat penyebaran Islam beralih ke Kesultanan Aceh di Sumatra. Pada lewat kurun ke 15, Hampir keseluruhan Nusantara sudah memeluk Islam kecuali di pulau Bali, Filipina dan beberapa kawasan di Borneo, Sulawesi dan Jawa Timur.

Sumatra Kepaksian Sekala Brak Kesultanan Aceh Kesultanan Asahan Kerajaan Kemuning Kerajaan Batin Enam Suku Kerajaan Indragiri Kesultanan Riau-Lingga Kesultanan Deli Kesultanan Jambi Kesultanan Kota Pinang Kesultanan Langkat Kesultanan Pagaruyung Kesultanan Palembang Kesultanan Serdang Kesultanan Siak Sri Inderapura Kerajaan Pasai Kesultanan Perlak

Semenanjung Melayu Kerajaan Naning Kerajaan Negeri Sembilan Kerajaan Perlis Kesultanan Johor Kesultanan Kedah Kesultanan Kelantan Kesultanan Perak Kesultanan Pahang Kesultanan Patani Kesultanan Selangor Kesultanan Terengganu Kesultanan Melaka

Jawa Kesultanan Banten Kesultanan Cirebon Kesultanan Demak Kesultanan Pajang Kesultanan Mataram Kesultanan Kartasura Kerajaan Sumedang Larang Kasunanan Surakarta Kesultanan Yogyakarta Mangkunagaran Kadipaten Pakualaman

Borneo Kesultanan Banjar Kesultanan Bulungan Kesultanan Brunei Kesultanan Kutai Kesultanan Sambas Kerajaan Tanjungpura Kesultanan Pontianak Kesultanan Pasir Balengkong Kesultanan Gunung Tabur Kesultanan Sambaliung

Sulawesi Kerajaan Luwuk Kerajaan Wajo Kesultanan Bone Kesultanan Buton Kesultanan Gowa Kesultanan Soppeng

Filipina Kerajaan Manila Kesultanan Maguindanao Kesultanan Sulu

Maluku Kesultanan Ternate Kesultanan Tidore Kesultanan Jailolo Kesultanan Bacan Kerajaan Tanah Hitu

Nusa Tenggara Kesultanan Bima Kesultanan Dompu Kesultanan Samawa

[sunting] Zaman penjajahan Eropah

Zaman penjajahan Eropah bermula apabila Portugis menawan Melaka pada tahun 1511. Pada tahun 1521, Ferdinand Magellan tiba di Cebu, Filipina dan menjadikan pulau itu sebahagian daripada empayar Sepanyol. Pada tahun 1565, keseluruhan Filipina jatuh ketangan Sepanyol dan dinamakan Hindia Timur Sepanyol. Pada 1602, Syarikat Hindia Timur Belanda ditubuhkan dan pada tahun 1605, Ambon ditawan Belanda daripada tangan Portugis. Inggeris pula mula menapak di Nusantara apabila Sir Francis Light membuat perjanjian lisan dengan Sultan Kedah untuk mendapatkan Pulau Pinang. Belanda dan Inggeris kemudiannya bersaing untuk meluaskan pengaruh di Nusantara dan persaingan ini berhenti apabila Perjanjian Inggeris Belanda 1824 dimaterai. Perjanjian ini dan juga penjajahan Sepanyol merupakan titik penting dalam sejarah dimana Nusantara mula berpecah belah, daripada sebuah rantau yang bersatu kepada beberapa negeri mengikut penjajahnya.

Belanda Zaman Syarikat Hindia Timur Belanda (1602 - 1800) Zaman Belanda (1800 - 1942)

Inggeris Syarikat Hindia Timur Inggeris Malaya British Syarikat Berpiagam Borneo Utara Rajah Putih

Portugis Timor Portugis Melaka Portugis

Sepanyol Hindi Timur Sepanyol

Jepun

1. Empayar Jepun/ Perang Dunia Kedua (1942 - 1945)